X ahula

 Egunon!!

Ba al dakizue zer den X ahula? Gazteleraz X fragil izenez ezagutzen da eta izen hori Lubs medikuak eginiko ikerkuntzetatik dator, izan ere, Lubsek jatorri genetikoa aurkitzeaz gain, ezaugarri mental eta fisiko zehatz batzuk zituzten pertsonak aurkitu zituen, zeintzuk beraien X kromosomaren zati bat partzialki apurtuta zuten. X ahula, herentzizko gaixotasun bat den arren, orokorrean ezezaguna gertatzen da berau eta osasunarekin eta hezkuntzarekin erlazionaturiko profesionalek ere sindrome honi buruzko datu partzial eta osatugabeak dituzte. Hau horrela, bere diagnostikoa gehienetan berantiarra eta okerra izaten da. Baina, zer da X ahula sindromea?

-Trastorno genetikoa da eta gen baten mutazioarengatik sortzen da.

-X kromosomari loturik dago, mutazioa duen gena kromosoma honen  mutur batean baitago.

-Bere kausa zelulen proteina gabezia litzateke. Mutazio horren ondorio bezala, gena inaktibatu egiten da eta ezin du proteina sintetizatzeko funtzioa burutu.

-Gizonezkoei eragiten die batez ere: 1/4000

-Emakumeei ez diete eragiten, beraien pasatzen baitute ADNan. Frekuentzia: 1/600 litzateke.

-Duen eraginagatik lehenengo Defizientzia Mental Hereditario moduan kontsideratzen da.

 

Beraz, laburbilduz esan daiteke gizonezkoek garatzen duten gaixotasuna dela, emakumeek beraien ADNtan pasatzen duten arren. Hau horrela, X ahula daukaten umeen koefiziente intelektuala besteena baino baxuagoa izaten da eta arazoak izaten dituzte arlo motorean eta abstrakzio mailan.

NOLA JOKATU ETA NOLAKO EKINTZAK BURUTU BEHAR DITUGU ARAZO HAU DUTEN HARREKIN?

Lehenik eta behin, faktore batzuk izan behar ditugu kontuan, zer dute gustuko eta zertan beharko dute gure laguntza? Garrantzitsua da beraien higiene pertsonalerako ezinbestekoak diren gauzak egiten erakustea: eskuak garbitzen, apaintzen, orrazten ... Horrez gain, klasean egiten diren gauza batzuk, gero lanerako baliagarriak izango direnak, erakustea ere garrantzitsua izango da, hala nola, josten, gauzak ordenatzen ...

Honetaz aparte, logopedak ere badauka zereginik ume hauekin eta laguntza nahiko eman diezaioke X ahula duen haurrari, esate baterako, haurrari berari musika egiten utziz, ahozko zein zeinuzko hizkuntza garatzeko argazkien bidez komunikatuz, ematen duten erantzuna egokia bada sarituz ...

Bukatzeko, bideo batekin utziko zaituztet, bihar arte!! Asteburu on bat izan!